ವರಂಗ — ಕೇವಲ ಒಂದು ಹಳ್ಳಿ ಅಲ್ಲ, ಇದು ಭೂಗೋಳದ ಮೇಲಿನ ಒಂದು ಜೀವಂತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪುಟ. ಇದು ಒಂದು ಬಟ್ಟಲಿನಂತೆ: ಅದರ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ನದಿಗಳ ತಂಪು, ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸದ ಉಸಿರಾಟ, ಮತ್ತು ತಳದಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರತೆಯ ಪರಿಮಳ. ಇಲ್ಲಿ ಕಾಲದ ಕಾಲುಚಿಪ್ಪುಗಳು ಮಣ್ಣಿನ ಮೇಲೆಯೇ ಉಳಿದಿವೆ — ಅವುಗಳನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿದರೆ, ಇತಿಹಾಸ ನಿಮ್ಮೊಡನೆ ಮಾತಾಡುತ್ತವೆ.
ಈ ಹಳ್ಳಿಯ ಹೃದಯವೇ ಅಲ್ಲಿನ ಹಿರಿದಾದ ಕೆರೆ. ಈ ಕೆರೆಯ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಕ್ಷತ್ರದ ಆಕಾರದ ಬಸದಿ — ಶಿಲ್ಪಕಲೆಯ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯನ್ನು ಸಾರುವ ದೇವಾಲಯ. ಗುಡ್ಡದ ಕೊಂಚ ತುದಿಯಿಂದ ಉದುರುವ "ತೀರ್ಥ ಕಲ್ಲು" ಎಂಬ ಝರಿ, ಧಾರೆಯಲ್ಲಿ ಹರಿದುಬಂದಾಗ ದರ್ಶನವೂ, ತೇಜಸ್ವಿತೆಯೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಇಳಿದುಬರುತ್ತವೆ. ಈ ನದಿಯ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲಸಿರುವ ಹಿರಿದಾದ ಕಲ್ಲುಗಳು, ಜನಕಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಆನೆಗಳನ್ನು ಪಳಗಿಸುವ ವೇದಿಗಳಾಗಿದ್ದವಂತೆ. ಅಂದಿನ ಕಾಲದ ಜನರು príಕೃತಿಯ ಸೊಬಗಿನ ಜೊತೆ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದವರಾಗಿದ್ದರೆಂಬುದಕ್ಕೆ ಇದು ಜೀವಂತ ಸಾಕ್ಷಿ.
ಸ್ಥಳೀಯರ ನೆನಪಿನ ತೆರೆಗೆ ಹೊದಿಸಿಕೊಂಡಂತೆ, ಈ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು ನಕ್ಷತ್ರದಂತಾ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಬಸದಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಕಲ್ಲುಗಳ ತೆಗೆಯುವಿಕೆಯಿಂದ ಕೆರೆ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು. ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಮಳೆಗಾಲದ ಉತ್ಸವ ಇಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ತಂಪಾಗಿ ಹರಿದು ಬರುವುದು. ಅದು ಕೇವಲ ಜಲವಲ್ಲ — ಕೃಷಿಕನ ಕನಸು, ಭತ್ತದ ಹರಕೆ, ಮೂರು ಬೆಳೆಗಳ ಆಶಯ.
ಹಳ್ಳಿ ಜೀವನ ಇನ್ನೂ ಅಲ್ಲಿಯೇ ನಿಂತಿದೆ. ಈಗಲೂ ೨೦ ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಕಂಬದ ಮೇಲಿನಿಂದ ಆಂಬಿಗದೋಣಿ ಕೆರೆಯ ನೀರನ್ನು ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿದಂತೆ ಅಲೆಯು ಹರಿಯುತ್ತಾ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ದೋಣಿಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ತೇಲುವ ಮೀನುಗಳು — ಜ್ಞಾನವೂ, ಭಕ್ತಿಯೂ ಒಂದೇ ಹೆಜ್ಜೆಗೆ ತಾಳಮೇಳವಾಡುವಂತೆ. ಭಕ್ತರು ತಂದ ಅಕ್ಕಿ ಮತ್ತು ಹುರುಳಿ ಹರಕೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ದೋಣಿಯಲ್ಲಿಯೇ ದೇವಾಲಯದತ್ತ ಸಾಗುವುದು ಇಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯದ ತಪಸ್ಸು.
ಅಲ್ಲೊಂದು ನಿನ್ನೆಯ ಕಲ್ಪನೆಯಂತೆ, ಗೊರಬು ಹಿಡಿದು ನಿಂತ ಬಾಲಕನ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿತವಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಒಂದು ಜಗತ್ತು – ಅಂದಿನ ರಾಜ ವರಂಗರಾಯನ ಕಾಲದ ವೈಭವ. ಸಿಂಹಾಸನದ ಸುತ್ತ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆ, ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಬೆಳಕು, ಶಾಲೆಗಳ ಶಿಸ್ತು, ಸಮಾಜದ ಸಮೃದ್ಧಿ — ಅವುಗಳ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ಅವನು ನಿಂತ ತುದಿಯಿಂದಲೇ ಊಹಿಸಿ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದನು. ಆ ಬಾಲಕ ಅವನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ – ಅವನು ಕಾಲದ ಕಣ್ಣೆತ್ತರ.
ವರಂಗ ಇಂದಿಗೂ ತನ್ನ ವೈಭವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳದೆ ಸಂರಕ್ಷಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಹಳ್ಳಿ. ಪುರಾತನತೆಯು ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಜಪಮಾಲೆಯಂತೆ ತಿರುವು ತಿರುವಾಗಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿಯ ಜೀವನವು ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿದಂತಿಲ್ಲ — ಬದಲಾವಣೆಯ ಬದಲಿಗೆ ನೆನಪನ್ನು ಆರಾಧಿಸುತ್ತಿದೆ. ಜಗತ್ತು ಮುಂದೆ ಸಾಗಿದರೂ ವರಂಗ ತನ್ನ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಜತೆ ಹಿಂದೆ ನಿಂತಿದೆ — ಶಾಂತಿಯ ತಳಪಾಯವಾಗಿ, ಪವಿತ್ರತೆಯ ದೀಪವಾಗಿ, ಇತಿಹಾಸದ ಪುಟವಾಗಿ.
ಇದು ಕೇವಲ ಹಳ್ಳಿ ಅಲ್ಲ, ಇದು ಒಂದು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ನುಡಿಕೋಶ. ವರಂಗ ಪಾರಂಪರಿಕ ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಆಲೆಯಂತೆ, ಗತಕಾಲದ ಗೀತೆಗಳಿಗೆ ಬೆಳಕಿನಂತೆ, ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದವನು ಏನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆಂದರೆ ಒಂದು ಶಾಶ್ವತ ನೆನಪು, ಮತ್ತು ನಿತ್ಯದ ಶಾಂತತೆಯ ಸ್ಪರ್ಶ.
~ರಾಂ ಅಜೆಕಾರು ಕಾರ್ಕಳ
0 ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳು